(sav.gov.vn) - Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, chiều 22/5/2023, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng báo cáo trước Quốc hội
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung phiên họp.
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, Dự án hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận là dự án quan trọng quốc gia theo quy định của Luật Đầu tư công, đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 93/2019/QH14 ngày 26/11/2019.
Sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 93/2019/QH14 ngày 26/11/2019, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 541/TTg-NN ngày 14/5/2020 giao nhiệm vụ cho Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Bình Thuận làm chủ đầu tư và thực hiện Dự án. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Bình Thuận giao Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Thuận hoàn chỉnh hồ sơ, đề cương, nhiệm vụ khảo sát, lập dự án đầu tư xây dựng công trình. Công tác điều tra, đánh giá hiện trạng rừng đã hoàn thành vào tháng 12/2020, cập nhật kết quả kiểm tra hiện trạng rừng vào tháng tháng 4/2022.
Về công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, UBND tỉnh Bình Thuận đã tổ chức thực hiện xong công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án. Tuy nhiên, do diện tích rừng lớn, khối lượng công việc đánh giá hiện trạng rừng và trồng rừng thay thế nhiều, việc thực hiện phải đảm bảo theo đúng các quy định nên thời gian triển khai bị kéo dài. Đồng thời, trong quá trình tổ chức công tác lập báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án, các chi phí về trồng rừng thay thế, giải phóng mặt bằng, xây lắp và thiết bị tăng dẫn đến tăng tổng mức đầu tư, cần phải điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án. Do đó, UBND tỉnh Bình Thuận phải tổ chức lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi điều chỉnh để điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án.
Dự án đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư là 585,647 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, dự án có sự thay đổi về đơn giá nhân công, máy móc thiết bị, giá nguyên, nhiên, vật liệu, đặc biệt chính sách đền bù giải phóng mặt bằng nên tổng mức đầu tư dự án tăng so với tổng mức đầu tư sơ bộ đã được Quốc hội phê duyệt tại Nghị Quyết số 93/2019/QH14 ngày 26/11/2019.
Xét thấy việc điều chỉnh tổng mức đầu tư là do nguyên nhân khách quan và để có đủ điều kiện triển khai thực hiện dự án phát huy hiệu quả đầu tư. Luật Đầu tư công năm 2019 quy định: “Khi chỉ số giá trong thời gian thực hiện dự án lớn hơn chỉ số giá được sử dụng để tính chi phí dự phòng trượt giá trong tổng mức đầu tư dự án được cấp có thẩm quyền quyết định”; “Trường hợp điều chỉnh làm tăng tổng mức đầu tư dự án lớn hơn tổng mức đầu tư đã được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, dự án phải thực hiện trình tự, thủ tục quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư trước khi cấp có thẩm quyền quyết định điều chỉnh dự án", do vậy, việc UBND tỉnh Bình Thuận đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án là cần thiết và tuân thủ theo quy định của Luật Đầu tư công.
Quang cảnh phiên họp tại Hội trường
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, về thẩm quyền điều chỉnh chủ trương đầu tư, Dự án hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận là dự án quan trọng quốc gia theo quy định của Luật Đầu tư công, đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư. Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 34 và khoản 5 Điều 43 của Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14, việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Về nội dung điều chỉnh, Chính phủ đề nghị điều chỉnh tổng mức đầu tư và nguồn vốn thực hiện dự án. Cùng với đó, điều chỉnh diện tích sử dụng đất của Dự án thành: 697,73 ha (tăng 4,42 ha), trong đó: diện tích đất lâm nghiệp là 679,72 ha (giảm 0,69 ha) [đất có rừng là 619,58 ha (giảm 60,83 ha), gồm: đất rừng đặc dụng là 137,95 ha (giảm 24,6ha); đất rừng phòng hộ là 0,51 ha (giảm 0,4 ha); đất rừng sản xuất là 440,4 ha (giảm 30,69 ha), đất nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng là 40,72 ha (giảm 5,13 ha) và đất không có rừng tăng 60,14 ha]; diện tích đất sản xuất nông nghiệp là 18,01 ha (tăng 5,13 ha). "Diện tích sử dụng đất của Dự án điều chỉnh là do cập nhật lại diện tích đất có rừng theo số liệu kiểm kê hiện trạng rừng được Phân viện Điều tra quy hoạch rừng Nam bộ lập tháng 12/2020 và cập nhật lại hiện trạng rừng trồng đến thời điểm tháng 4/2022, trong đó diện tích đất có rừng giảm 60,83 ha và xác định lại diện tích đất sản xuất nông nghiệp theo hồ sơ khảo sát, thiết kế giai đoạn lập báo cáo nghiên cứu khả thi tăng 5,11 ha" - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ.
Theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, dự án thuộc tiêu chí quan trọng quốc gia, nhưng quy mô dự án chỉ tương đương nhóm B. Đồng thời, trong thời gian qua, tỉnh Bình Thuận đã có nhiều kinh nghiệm thực hiện các dự án hồ chứa thủy lợi có quy mô tương tự hoặc lớn hơn. Do vậy, để thuận lợi cho quá trình phê duyệt, thực hiện dự án, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép giao UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt quyết định đầu tư Dự án tương tự như dự án nhóm A theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Trình bày tóm tắt Báo cáo thẩm tra việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (UBKHCN&MT) của Quốc hội Lê Quang Huy nêu rõ, UBKHCN&MT tán thành sự cần thiết phải điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án với các lý do như đã nêu trong Tờ trình số 512/TTr-CP của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra số 1477/BC-UBKHCNMT15 của UBKHCN&MT. "Việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án bảo đảm đủ cơ sở pháp lý và Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án là đúng thẩm quyền. Hồ sơ Dự án đã đáp ứng đúng quy định, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến" - ông Lê Quang Huy nói.
Chủ nhiệm UBKHCN&MT của Quốc hội Lê Quang Huy trình bày báo cáo thẩm tra
Theo Chủ nhiệm UBKHCN&MT, tổng số vốn dự kiến sau điều chỉnh của Dự án là 874,089 tỷ đồng, đã bố trí 519,93 tỷ đồng. Số vốn còn thiếu so với tổng vốn đầu tư sau khi điều chỉnh là 354,162 tỷ đồng, gồm 288,442 tỷ đồng do tăng tổng mức đầu tư và 65,72 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ theo Chương trình mục tiêu ứng phó biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh giai đoạn 2016-2020 cho đến nay đã hết thời hạn thực hiện và giải ngân theo quy định. Phần nguồn vốn tăng thêm dự kiến huy động từ nguồn vốn dự phòng ngân sách tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2021-2025 và được bố trí điều chỉnh, bổ sung đối với 8 hạng mục.
Tổng mức đầu tư cho Dự án tăng chủ yếu là do nguyên nhân khách quan từ việc cập nhật theo các quy định pháp luật mới, do trượt giá, bổ sung giải pháp kỹ thuật bảo đảm an toàn công trình trong quá trình khảo sát báo cáo nghiên cứu khả thi, phê duyệt đầu tư Dự án.
Chủ nhiệm UBKHCN&MT Lê Quang Huy đánh giá, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư của Dự án như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ và Hồ sơ Dự án là cần thiết. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ, UBND tỉnh Bình Thuận cần rà soát, tính toán kỹ lưỡng các khoản mục chi phí để bảo đảm tính khả thi khi thực hiện Dự án và chịu trách nhiệm toàn diện về căn cứ, phương pháp xác định, tính chính xác của các số liệu trong nội dung cấu thành chi phí, sơ bộ tổng mức đầu tư điều chỉnh theo đúng quy định của pháp luật.
Để triển khai có hiệu quả Dự án, sử dụng hiệu quả hơn nguồn lực đầu tư công, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép điều chỉnh thời gian hoàn thành Dự án đến hết năm 2025 (chậm hơn 01 năm so với yêu cầu tại Nghị quyết số 93/2019/QH14) cùng với việc bổ sung cơ chế đặc thù giao UBND tỉnh Bình Thuận quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện theo trình tự, thủ tục, thẩm quyền thực hiện dự án nhóm A do cấp tỉnh quản lý theo pháp luật về đầu tư công. Lý do là để rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong phê duyệt, thẩm định Dự án, đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, đáp ứng sự cần thiết đầu tư Dự án.
UBKHCN&MT tán thành đề nghị báo cáo Quốc hội cho phép điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án đến hết năm 2025. "Nếu được Quốc hội chấp thuận cho gia hạn, thời gian còn lại để triển khai Dự án không nhiều, do đó đề nghị Chính phủ, UBND tỉnh Bình Thuận cần khẩn trương, tập trung chỉ đạo phân công, phối hợp triển khai thực hiện, hoàn thành đúng tiến độ điều chỉnh" - ông Lê Quang Huy nhấn mạnh.
Đa số thành viên UBKHCN&MT và một số cơ quan của Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2016 của Dự án đến hết ngày 31/12/2023. Đồng thời, đề nghị Quốc hội xem xét cho phép áp dụng cơ chế đặc thù, giao UBND tỉnh Bình Thuận quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện theo trình tự, thủ tục, thẩm quyền thực hiện dự án nhóm A do cấp tỉnh quản lý theo pháp luật về đầu tư công để Dự án sớm hoàn thành.
UBKHCN&MT đề nghị Chính phủ hàng năm có tổng hợp báo cáo Quốc hội về tình hình thực hiện Dự án theo đúng quy định tại Điều 4 Nghị quyết số 93/2019/QH14.
Dự kiến, sáng 25/5/2023, Quốc hội sẽ thảo luận tại tổ về nội dung này và thảo luận toàn thể tại hội trường vào sáng 30/5/2023./.
M. Thúy