Tham dự cuộc họp có Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chủ tịch HĐKH; GS.TS Đoàn Xuân Tiên - Phó Chủ tịch HĐKH; Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán Trần Kim Lộc - Phó Chủ tịch Thường trực HĐKH và Văn phòng HĐKH.
Báo cáo tại cuộc họp, Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán Trần Kim Lộc cho biết: Ngày 12/4/2023, KTNN đã ban hành công văn số 389 về việc hướng dẫn xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu KHCN các cấp năm 2024 để các đơn vị trong và ngoài Ngành và các thành viên HĐKH đăng ký, đề xuất. Hiện nay, Văn phòng HĐKH đã tổng hợp được 21 đăng ký thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ và 11 đăng ký thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở từ 18 đơn vị trực thuộc KTNN và Hiệp hội Kế toán và kiểm toán Việt Nam (VAA).
Đối với các đơn vị trong Ngành, có 14/31 đơn vị đăng ký đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ (chiếm 45% trên toàn Ngành) và 09/31 đơn vị đăng ký đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở (tương đương 29% trên toàn Ngành).
Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán Trần Kim Lộc phát biểu tại cuộc họp
Bám sát quan điểm, định hướng nghiên cứu là gắn với thực tiễn hoạt động kiểm toán của Ngành; dự báo định hướng những vấn đề mới phát sinh, ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học vào thực tiễn kiểm toán nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán của KTNN và tham gia ý kiến đối với chính sách kinh tế vĩ mô cũng như phát hiện bất cập của chính sách, chế độ để kiến nghị giải pháp hoàn thiện…; các nhiệm vụ đăng ký năm 2024 thuộc các lĩnh vực hoạt động chung của KTNN như: Hoàn thiện cơ chế chính sách, đổi mới hoạt động kiểm toán, kiểm toán ngân sách, tài chính, đầu tư.
“Đến nay, Văn phòng HĐKH đã tiến hành rà soát tính trùng lắp các nhiệm vụ đề xuất năm 2024 với danh mục các đề tài nghiên cứu khoa học đã triển khai nghiên cứu trong những năm qua, đồng thời lấy ý kiến của các thành viên HĐKH về danh mục đề tài.”- Giám đốc Trường Trần Kim Lộc cho biết.
Cũng theo Giám đốc Trường Trần Kim Lộc, sau khi Hội đồng tư vấn, xác định nhiệm vụ xét chọn cá nhân, tổ chức thực hiện đề tài tổ chức họp vào ngày 31/5/2023 đã lựa chọn ra 16 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ (05 đề tài do các cá nhân/đơn vị đăng ký; 11 đề tài do Thường trực HĐKH và Hội đồng tư vấn đề xuất) và 08 đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở để đưa vào Kế hoạch KHCN năm 2024. Ngoài ra, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán đã đề xuất bổ sung 02 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ để Thường trực HĐKH xét chọn đưa vào Kế hoạch năm 2024.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước, Chủ tịch HĐKH KTNN Bùi Quốc Dũng phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Nguyễn Tuấn Anh nhấn mạnh: Đối với cơ quan chuyên môn sâu như KTNN, công tác nghiên cứu khoa học là một trong những nhiệm vụ quan trọng cần quan tâm đầu tư thực hiện, đặc biệt những nhiệm vụ nghiên cứu mang tính ứng dụng cao. Thực tế cho thấy, thời gian qua, bên cạnh một số đề tài đáp ứng được hơi thở của cuộc sống, vẫn còn một số đề tài có tính ứng dụng chưa cao. Trong khi đó giá trị của hoạt động nghiên cứu khoa học là tìm ra những vấn đề mới, đồng thời đảm bảo tính ứng dụng cho hoạt động của KTNN. Do đó, việc lựa chọn, xét duyệt chủ đề, nội dung nghiên cứu và ban chủ nhiệm đề tài cần chặt chẽ, có định hướng ngay từ đầu.
Đặc biệt, các đề tài cấp Bộ phải được nghiên cứu trên phạm vi rộng, toàn Ngành; nội dung nghiên cứu bám sát hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của KTNN trong thời gian tới như: Công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật kiểm toán, trong đó chú trọng nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật KTNN; kiểm toán quyết toán ngân sách địa phương; tăng cường phối hợp giữa KTNN với HĐND các tỉnh; KTNN tham gia đoàn giám sát của Quốc hội…
Đồng quan điểm trên, Phó Chủ tịch HĐKH Đoàn Xuân Tiên cho rằng, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học của KTNN thời gian tới cần tập trung vào một số chủ đề như: Hoàn thiện quy định, quy trình kiểm toán hoạt động đối với kiểm toán báo cáo quyết toán; vai trò của KTNN trong việc lành mạnh hóa thị trường tài chính (ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu, cổ phiếu, bảo hiểm); nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong khu vực công và vai trò của KTNN; nhận diện rủi ro, thách thức của nền tài chính…
Với những đề tài khó, phạm vi rộng, KTNN có thể thực hiện theo hướng đặt hàng, huy động chuyên gia để tham gia nghiên cứu và cần có hướng dẫn, quy định cụ thể để đảm bảo chất lượng. Khi đăng ký nghiên cứu, chủ trì đề tài phải thuyết minh được tổng quan nghiên cứu, xác định khoảng trống nghiên cứu, từ đó đưa ra ý tưởng, đề xuất mới, thể hiện giá trị khoa học, thực tiễn, ứng dụng của đề tài.
Thống nhất với các ý kiến tại cuộc họp, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước, Chủ tịch HĐKH KTNN Bùi Quốc Dũng cho rằng, trong công tác thực hiện nhiệm vụ KHCN năm 2024 cần chú trọng vào việc triển khai các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học xuất phát bởi những ý nghĩa thiết thực hay tổng kết kinh nghiệm, phục vụ, giúp ích được cho hoạt động thực tiễn của Ngành.
Để nâng cao chất lượng các đề tài nghiên cứu, Thường trực HĐKH cần xây dựng quy định cụ thể về tiêu chí sản phẩm trước khi đưa ra hội đồng nghiệm thu, trong đó có thể quy định thêm về việc ban đề tài cấp Bộ phải có từ 2 bài báo trở lên đăng trên các tạp chí khoa học uy tín (0,5 - 1 điểm). Đối với các đề tài nghiên cứu khoa học cấp cở sở, cần tăng thêm số lượng các đề tài và khuyến khích các đơn vị trong Ngành đăng ký nội dung, tìm kiếm các vấn đề mới từ thực tiễn hoạt động kiểm toán./.