Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022. Ảnh: VPQH
Bổ sung dự toán thu NSNN hơn 3,1 nghìn tỷ đồng
Tại Nghị quyết, Quốc hội quyết nghị bổ sung dự toán thu NSNN năm 2022 số tăng thu NSNN năm 2022 chưa được bổ sung tại Nghị quyết số 40/2023/NQ-UBTVQH15 ngày 15/11/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về việc bổ sung dự toán thu NSNN năm 2022; phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi thường xuyên của ngân sách trung ương năm 2022 là 3.102 tỷ đồng, bao gồm: tăng thu ngân sách trung ương là 972 tỷ đồng; tăng thu ngân sách địa phương là 2.130 tỷ đồng.
Theo đó, Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022, gồm: Tổng số thu cân đối NSNN là 2.713.787 tỷ đồng, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2021 chuyển sang năm 2022, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2021, thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật NSNN.
Tổng số chi cân đối NSNN là 2.897.466 tỷ đồng bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2022 sang năm 2023. Bội chi NSNN là 293.313 tỷ đồng, bằng 3,07% tổng sản phẩm trong nước (GDP), không bao gồm kết dư ngân sách địa phương. Tổng mức vay của NSNN để bù đắp bội chi và trả nợ gốc là 488.406 tỷ đồng.
Nghị quyết giao Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân các cấp và các đơn vị quản lý thu, chi NSNN thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương tài chính, NSNN; tiếp tục thực hiện các biện pháp quyết liệt, đồng bộ trong lập, chấp hành, thực hiện dự toán, quyết toán NSNN, khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm.
Quốc hội yêu cầu, trong năm 2024, khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chưa hoàn thành tại các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH liên quan đến quyết toán NSNN; có giải pháp cụ thể khắc phục những tồn tại, hạn chế và thực hiện các đề xuất, kiến nghị nêu trong Báo cáo tiếp thu, giải trình số của UBTVQH, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội và Báo cáo của Kiểm toán nhà nước (KTNN) về kiểm toán quyết toán NSNN năm 2022; ý kiến của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV về quyết toán NSNN năm 2022.
Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm người đứng đầu, các tập thể, cá nhân quản lý, sử dụng NSNN không chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật trong lập, chấp hành dự toán; chấn chỉnh, khắc phục các tồn tại, hạn chế trong lập, quản lý, sử dụng NSNN. Đồng thời, tiếp tục tăng cường, có các giải pháp quản lý, sử dụng chặt chẽ số tăng thu NSNN gắn với điều hành và xây dựng kế hoạch huy động vốn bù đắp bội chi NSNN và vay, trả nợ bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả…
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022. Ảnh: VPQH
Tăng cường đôn đốc, khẩn trương thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN
Nghị quyết của Quốc hội giao Chính phủ báo cáo Quốc hội chi tiết số chi chuyển nguồn năm 2023 sang năm 2024 đảm bảo đúng quy định của Luật NSNN và của cấp có thẩm quyền cho phép; quản lý chặt chẽ việc tạm ứng chi NSNN.
Trong năm 2024, tiếp tục có các giải pháp quyết liệt để xử lý dứt điểm, thu hồi số tạm ứng quá thời hạn quy định kéo dài nhiều năm, làm rõ các trường hợp không có khả năng thu hồi số kinh phí tạm ứng quá thời hạn quy định. Thực hiện nghiêm các chế tài xử phạt, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân không thực hiện đúng quy định của pháp luật về NSNN, Nghị quyết của Quốc hội trong quản lý, thu hồi số tạm ứng ngân sách nhà nước. Cùng với đó, tiếp tục kiểm soát bội chi NSNN, nợ công để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, ổn định kinh tế vĩ mô…
Quốc hội yêu cầu tăng cường đôn đốc và khẩn trương thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN liên quan đến xử lý tài chính, xử lý khác, việc sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền đối với niên độ ngân sách nhà nước năm 2022 và năm 2021 trở về trước chưa thực hiện; làm rõ trách nhiệm và tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp bất khả kháng không thể thực hiện được các kết luận, kiến nghị của KTNN.
“Trong năm 2024, tiếp tục rà soát, xử lý, thu hồi triệt để về NSNN các khoản thu, chi, chuyển nguồn NSNN không đúng quy định theo kết luận, kiến nghị của KTNN đối với niên độ NSNN năm 2022 và năm 2021 trở về trước đã được cấp có thẩm quyền phê chuẩn quyết toán NSNN nhưng chưa xử lý” - Nghị quyết nêu rõ.
Rút kinh nghiệm trong công tác lập, tổ chức thực hiện chi NSNN
Trước đó, trình bày Báo cáo Tiếp thu, giải trình về quyết toán NSNN năm 2022 và tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Nghị quyết phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, một số ý kiến đề nghị Chính phủ xem xét lại công tác lập dự toán thu, chi NSNN chưa sát; công tác lập, thẩm định, giao dự toán, chuẩn bị đầu tư còn chậm và tổ chức thực hiện chi NSNN còn hạn chế. Số quyết toán chi thường xuyên một số lĩnh vực chi quan trọng và chi đầu tư đạt tỷ lệ thấp, dẫn đến việc giảm bội chi NSNN không thực chất. Việc không thực hiện được dự toán chi NSNN để đưa nguồn lực vào nền kinh tế, gây lãng phí, giảm hiệu quả nguồn lực huy động.
UBTVQH cho rằng, thời điểm lập dự toán NSNN năm 2022 tình hình kinh tế - xã hội trong nước gặp nhiều khó khăn, dịch bệnh Covid-19 diễn biến rất phức tạp. Theo đó, dự toán thu NSNN năm 2022 trình Quốc hội ở mức khá thận trọng để chủ động trong điều hành, dự toán chi thường xuyên ngân sách trung ương dành nguồn khá lớn dự kiến để xử lý các vấn đề phát sinh trong năm. Tuy nhiên, thực tế năm 2022, dịch bệnh sớm được kiểm soát, kinh tế nhanh chóng phục hồi, tăng trưởng đạt mức cao hơn nhiều so với dự báo, đã giúp thu NSNN năm 2022 vượt cao so với dự toán; nhiều nhiệm vụ chi không phân bổ hoặc không phân bổ hết, nên phải hủy dự toán.
Tuy nhiên, như ý kiến đại biểu Quốc hội đã nêu, quyết toán chi NSNN năm 2022 thấp hơn nhiều so với dự toán, bằng 94,3% dự toán. Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương rút kinh nghiệm trong công tác lập, tổ chức thực hiện chi NSNN bảo đảm sát đúng yêu cầu để không gây lãng phí nguồn vốn vay bù đắp bội chi NSNN không sử dụng trong năm.
Về Dự thảo Nghị quyết phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022, ông Lê Quang Mạnh cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH đã chỉ đạo: Bổ sung Điều 1. Bổ sung dự toán thu NSNN năm 2022 số tăng thu NSNN tại Dự thảo Nghị quyết đối với số tăng thu NSNN chưa được phê chuẩn bổ sung tại Nghị quyết số 40/2023/NQ-UBTVQH15 và điều chỉnh tên Nghị quyết thành Nghị quyết Bổ sung dự toán thu NSNN năm 2022 và phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022.
Nguyễn Hồng