Kiểm toán nhà nước chủ động, tích cực trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (sav.gov.vn) - Cấp ủy, người đứng đầu các đơn vị trực thuộc Kiểm toán nhà nước (KTNN) phải chủ động tích cực, nêu cao vai trò, trách nhiệm trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (PCTNLPTC); luôn xác định PCTNLPTC là nhiệm vụ trọng tâm phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thường xuyên, liên tục. Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn vừa ký Quyết định số 355/QĐ-KTNN ban hành Kế hoạch Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực năm 2025 của Kiểm toán nhà nước. Xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức và người lao động Kế hoạch được ban hành nhằm tăng cường trách nhiệm của Thủ trưởng các đơn vị trong việc chỉ đạo, phổ biến và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các văn bản chỉ đạo của Trung ương; xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức và người lao động của KTNN, tạo chuyển biến rõ rệt trong việc ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí tiêu cực trong hoạt động kiểm toán của KTNN; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, kiểm toán viên, viên chức của KTNN độc lập, khách quan, kỷ cương, liêm chính; thực hiện thắng lợi toàn diện nhiệm vụ chính trị năm 2025 với phương châm “An toàn - Uy tín”. Đồng thời, cụ thể hóa nhiệm vụ Tổng Kiểm toán nhà nước - Thành viên Ban chỉ đạo Trung ương về PCTNLPTC - được giao chủ trì hoặc phối hợp thực hiện với các thành viên khác theo sự phân công của Ban Chỉ đạo.  Làm căn cứ để các đơn vị trực thuộc KTNN triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về PCTNLPTC; xác định rõ trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc KTNN trong việc giúp Tổng Kiểm toán nhà nước thực hiện các nhiệm vụ được giao, bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ theo Chương trình công tác năm 2025. Trong Kế hoạch, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu thủ trưởng các đơn vị nâng cao trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về PCTNLPTC và các văn bản chỉ đạo của cấp có thẩm quyền; cụ thể hóa các nội dung, giải pháp để chỉ đạo thực hiện, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, đảm bảo mọi hoạt động của đơn vị đều công khai, minh bạch; góp phần phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn ngành KTNN trong công tác PCTNLPTC; đồng thời xác định việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp PCTNLPTC là một trong các tiêu chí để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hàng năm của các đơn vị. Kết hợp chặt chẽ công tác PCTNLPTC thông qua hoạt động kiểm toán của KTNN và công tác PCTNLPTC trong hoạt động của Ngành.  Nhiều giải pháp trọng tâm trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí tiêu cực Để tăng cường công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí tiêu cực trong mọi hoạt động, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng tâm: Thứ nhất, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, kiểm toán viên nhà nước (KTVNN), trong đó đặc biệt quan tâm đến văn hóa, ứng xử, đạo đức, trách nhiệm, nêu gương và lòng tự tôn nghề nghiệp cho đội ngũ KTVNN; thực hiện nghiêm Quy định số 131-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán; Chị thị số 1346/CT-KTNN ngày 28/10/2022 của Tổng kiểm toán nhà nước về tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đạo đức công vụ, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong thực thi công vụ; chấp hành, tuân thủ tuyệt đối quy định về Quy tắc ứng xử của KTVNN, Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn kiểm toán nhà nước... trong hoạt động kiểm toán nhằm xây dựng đội ngũ KTVNN “pháp luật nắm chắc, nghiệp vụ tinh thông, động cơ trong sáng”; thường xuyên quan tâm trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, rèn luyện phẩm chất của người KTVNN “tỉ mỉ, trung thực, nhạy bén, chăm chỉ”. Tăng cường quán triệt, nâng cao đạo đức nghề nghiệp và thực hiện đồng bộ các giải pháp về công tác giáo dục chính trị, tư tưởng gắn với việc nắm bắt tình hình, theo dõi, kiểm tra và giám sát ở tất cả các cấp quản lý. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, thủ trưởng đơn vị, trưởng đoàn kiểm toán, tổ trưởng tổ kiểm toán, KTVNN trong thực thi nhiệm vụ. Tiếp tục thực hiện nghiêm Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05- CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương tại Hội nghị Trung ương 4 (khóa XIII) về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”; kiên quyết xử lý đối với tập thể cấp ủy và cá nhân, đảng viên vi phạm kỷ luật.  Thứ hai, thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy định, hướng dẫn của Kiểm toán nhà nước về kiểm toán các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và chuyển các vụ việc có dấu hiệu tội phạm phát hiện qua kiểm toán cho các cơ quan chức năng để xử lý; tăng cường kiểm toán để phát hiện và xử lý các vụ việc, dự án điển hình, nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm về thất thoát, lãng phí.  Thứ ba, Tập trung kiểm toán các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, dư luận xã hội quan tâm (quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, tài nguyên, khoáng sản). Trong quá trình kiểm toán cần lưu ý các dự án sử dụng vốn không hiệu quả hoặc lãng phí; chậm tiến độ, chậm đưa vào sử dụng; chậm triển khai, có khó khăn, vướng mắc... đã được nêu tại Nghị quyết số 74/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Bám sát các nội dung trong Kết luận số 115-KL/TW ngày 16/01/2025 của Bộ Chính trị có liên quan đến nội dung, chủ đề kiểm toán để tổ chức thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế tạo nền tảng cho phát triển bền vững, lâu dài của đất nước. Rà soát, đánh giá những vướng mắc, bất cập tại các dự án khoáng sản lớn, có giá trị cao để sớm đưa vào đầu tư, khai thác, tạo nguồn lực cho phát triển (nếu có) khi kiểm toán toán chuyên đề quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản tại một số địa phương; rà soát đánh giá các quy định về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, các chính sách ưu đãi, miễn giảm thuế không còn phù hợp, đảm bảo công bằng, minh bạch để kiến nghị hoàn thiện khi kiểm toán các nội dung có liên đến đơn vị sự nghiệp công lập và chính sách thuế; rà soát những bất cập của cơ chế, chính sách, pháp luật, thủ tục hành chính liên quan đến khoa học, công nghệ (nếu có) để kiến nghị sửa đổi, đồng thời đánh giá việc ứng dụng các đề tài khoa học công nghệ khi kiểm toán chuyên đề việc quản lý và sử dụng kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia giai đoạn 2023-2024 tại Bộ Khoa học và Công nghệ...  Thứ tư, thực hiện đồng bộ có hiệu quả các giải pháp để phòng ngừa để ngăn chặn từ gốc, không để xảy ra tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức; triển khai thực hiện nghiêm các quy định của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực.  Thứ năm, xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản của KTNN, cải cách thủ tục hành chính trong thi hành công vụ  - Tiếp tục nghiên xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật để си thể hóa Hiến pháp, Luật KTNN và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN cho phù hợp nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, hiệu quả cho hoạt động của KTNN và công tác PCTNLPTC, cụ thể: Hệ thống mẫu biểu, hồ sơ kiểm toán đảm bảo gọn, giảm thiểu thủ tục hành chính song vẫn đáp ứng tốt yêu cầu quản lý; nâng cao chất lượng xây dựng các đề cương hướng dẫn kiểm toán đối với lĩnh vực kiểm toán mới để triển khai thống nhất trong toàn ngành và rà soát bãi bỏ các văn bản không còn phù hợp của KTNN nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm toán.  - Tiếp tục phối hợp có hiệu quả đối với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng, hoàn thiện thể chế về kiểm soát quyền lực để PCTNLPTC trong các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực khi được phân công.  Thứ sáu, tập trung công tác kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN theo quy định của pháp luật, với một số nội dung chủ yếu sau:  - Đẩy mạnh việc triển khai thực hiện các quy định hiện hành của Luật KTNN, đặc biệt là các quy định về chức năng, nhiệm vụ của KTNN trong việc thực hiện các kết luận, kiến nghị kiểm toán; việc thực hiện các biện pháp về xử phạt vi phạm hành chính theo Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước. Đẩy mạnh việc xử lý theo quy định của pháp luật những trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, kịp thời kết luận, kiến nghị kiểm toán.  - Tăng cường theo dõi, xử lý các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán để kịp thời hướng dẫn các cơ quan, đơn vị có liên quan có căn cứ, cơ sở để tổ chức thực hiện kết luận, kiến nghị. Tăng cường phối hợp giữa KTNN, Bộ Tài chính và đơn vị được kiểm toán để kịp thời cập nhật kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán và hướng dẫn, giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN; kịp thời điều chỉnh các kết luận, kiến nghị kiểm toán không đúng quy định.  - Tiếp tục tăng cường, nâng cao chất lượng kiểm toán, khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc kết luận, kiến nghị kiểm toán còn chung chung, không cụ thể, không đúng đối tượng, thiếu cơ sở pháp lý... nhằm đảm bảo tính khả thi trong tổ chức thực hiện của đơn vị được kiểm toán.  Thứ bảy, tăng cường việc ứng dụng các phần mềm hỗ trợ hoạt động kiểm toán theo lĩnh vực và các phần mềm phục vụ quản lý, kiểm soát hoạt động kiểm toán để nâng cao hiệu quả kiểm soát, chất lượng các BCKT; phối hợp với các bộ, cơ quan Trung ương trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ hoạt động kiểm toán, trên cơ sở kết quả rà soát việc ứng dụng CNTT của toàn ngành, đưa ra các giải pháp nhằm phát huy tối đa hiệu quả các phần mềm... Triển khai thí điểm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc tổng hợp kinh nghiệm kiểm toán thông qua khai thác Báo cáo kiểm toán phục vụ tra cứu thông tin hỗ trợ kiểm toán viên tham khảo khi đưa ra kiến nghị kiểm toán và lựa chọn đơn vị phục vụ công tác lập Kế hoạch kiểm toán năm.  Thứ tám, tiếp tục tăng cường phối hợp giữa KTNN với các cơ quan có chức năng đấu tranh PCTNLPTC nhất là các cơ quan tố tụng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, trong đó có hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực do KTNN phát hiện và kiến nghị xử lý thông qua hoạt động kiểm toán. Đồng thời tích cực phối hợp với các bộ, ngành, cấp ủy và chính quyền địa phương nhằm giúp các đơn vị được kiểm toán nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát, điều hành tài chính công, tài sản công. Xử lý các sai phạm có dấu hiệu tham nhũng được phát hiện thông qua hoạt động kiểm toán của KTNN. Các đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán trong quá trình kiểm toán: (1) Nếu phát hiện các vi phạm có dấu hiệu tội phạm, Thủ trưởng đơn vị phải kịp thời báo cáo Tổng Kiểm toán nhà nước để chuyển ngay hồ sơ vụ việc cho cơ quan điều tra có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không chờ đến khi kết thúc quá trình kiểm toán; (2) Nếu phát hiện các vi phạm liên quan đến cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, Thủ trưởng đơn vị phải thu thập đầy đủ thông tin, hồ liệu có liên quan, báo cáo Tổng Kiểm toán nhà nước để báo cáo cấp có thẩm quyền kiểm tra, xử lý theo đúng quy định của Đảng.  Thứ chín, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác PCTNLPTC; đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát và công tác tổ chức cán bộ, cụ thể:  - Đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát nhằm nâng cao chất lượng hoạt động công vụ, kiểm soát quyền lực và kiên quyết đấu tranh, ngăn ngừa tiêu tham nhũng, lãng phí trong thực thi công vụ và trong nội bộ KTNN. Phát huy vai trò của các cơ quan thanh tra, kiểm soát của KTNN trong hoạt động kiểm toán nói riêng và toàn bộ hoạt động của cơ quan KTNN nói chung.  - Tăng cường hoạt động thanh tra công vụ về chấp hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn kiểm toán nhà nước, chấp hành quy định về đạo đức công vụ, việc thực hiện Chuẩn mực kiểm toán, các quy trình, hướng dẫn kiểm toán thuộc từng lĩnh vực, chuyên đề...  - Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; phát hiện, biểu dương kịp thời các đoàn kiểm toán, tổ kiểm toán và kiểm toán viên có thành tích xuất sắc, tiêu biểu để tạo động lực cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nỗ lực phấn đấu, nêu cao tinh thần gương mẫu, phát huy sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động kiểm toán; kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với những hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; lựa chọn, bố trí những công chức có phẩm chất, đạo đức, năng lực chuyên môn để đảm nhiệm các vị trí công tác, nhất là vị trí Trưởng đoàn kiểm toán, Tổ trưởng tổ kiểm toán; không bố trí tham gia đoàn kiểm toán đối với những công chức, viên chức có hành vi vi phạm trong thực thi công vụ; tăng cường kiểm tra, kiểm soát phạm vi, giới hạn kiểm toán; xử lý nghiêm trường hợp kiểm tra, kiểm toán, đối chiếu ngoài phạm vi, giới hạn theo Kế hoạch kiểm toán và Kế hoạch kiểm tra đối chiếu được duyệt; nâng cao trách nhiệm giải trình và PCTNLPTC trong quá trình kiểm toán...  - Quản lý, sử dụng đúng quy định đường dây nóng để tiếp nhận thông tin, các ý kiến phản ánh, kiến nghị của các tổ chức, cá nhân về hoạt động kiểm toán của KTNN.  - Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các chủ đề/ cuộc kiểm toán có quy mô lớn, phạm vi rộng, dư luận xã hội quan tâm; xem xét, xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị để xảy ra hành vi tham nhũng, tiêu cực trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ trách; công khai kết quả kiểm toán theo quy định.  - Thực hiện công tác luân chuyển, điều động, định kỳ chuyển đổi vị trí công tác và biệt phái đối với đảng viên, công chức, viên chức KTNN theo Quy định số 08-QĐ/BCSĐ ngày 21/10/2022 của KTNN quy định về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễm nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo của KTNN và Quyết định số 1947/QĐ-KTNN ngày 23/11/2021 của Tổng Kiểm toán nhà nước ban hành quy định về luân chuyển, điều động công chức và biệt phái, định kỳ chuyển đổi vị trí công tác của công chức, viên chức KTNN.  - Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ KTVNN đảm bảo “pháp luật nắm chắc, nghiệp vụ tinh thông, động cơ trong sáng”, hiểu biết kiến thức pháp luật về tố tụng, hình sự, dân sự nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, khả năng phát hiện các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực.  Để tổ chức thực hiện hiệu quả Kế hoạch, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu thủ trưởng các đơn vị trực thuộc KTNN phải chủ động tích cực, nêu cao vai trò, trách nhiệm trong PCTNLPTC; luôn xác định PCTNLPTC là nhiệm vụ trọng tâm phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thường xuyên, liên tục; kiên quyết đấu tranh PCTNLPTC.  Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc KTNN căn cứ chức năng, nhiệm vụ, tình hình thực tế của đơn vị và nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch này để xây dựng Kế hoạch cụ thể của đơn vị. Xác định rõ các lĩnh vực, các khâu dễ xảy ra tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tại đơn vị mình để có nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trọng điểm có hiệu quả trong phòng, ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.  Hà Linh