Từ Đại hội Tổ chức Các cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á (ASOSAI) lần thứ 15 năm 2021 tới nay, ASOSAI đã luôn nỗ lực thực hiện các hoạt động phát triển năng lực, tích cực thực hiện kế hoạch hợp tác với Cơ quan Sáng kiến phát triển của Tổ chức quốc tế Các cơ quan Kiểm toán tối cao (IDI-INTOSAI) để tăng cường năng lực cho các thành viên. Việc tiếp tục trao đổi thông tin và hợp tác trong bối cảnh đại dịch Covid-19 kéo dài được đánh giá là rất quan trọng và có giá trị.
Các hoạt động ngày càng toàn diện hơn
Để thực hiện thành công nhiệm vụ, ASOSAI đã áp dụng nhiều hoạt động tăng cường năng lực toàn diện hơn, thử nghiệm phương pháp tiếp cận kết hợp mới trên cơ sở thí điểm theo Kế hoạch chiến lược ASOSAI 2016-2021. Chương trình tăng cường năng lực của ASOSAI kết hợp đào tạo trực tuyến E-learning cho nhiều đối tượng tham gia hơn. Chương trình thí điểm thứ 2 được triển khai từ năm 2020 đến năm 2022 về “Kiểm toán việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG)” nhằm cung cấp cho các cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) cơ hội học hỏi cách thức kiểm toán việc thực hiện các SDG. Qua đó, ASOSAI có thể giúp các SAI thành viên tăng cường đóng góp vào Chương trình nghị sự năm 2030 của Liên Hợp Quốc về SDG.
ASOSAI đã tổ chức một khóa học E-learning từ tháng 8 - 10/2021. Thông qua khóa học, các đại biểu đã thu được những hiểu biết cơ bản về chương trình nghị sự 2030 và các nguyên tắc chính trong kiểm toán việc thực hiện các SDG sử dụng Mô hình kiểm toán SDG của IDI-INTOSAI làm tài liệu tham khảo chính. Các cuộc họp lập kế hoạch kiểm toán đã được tổ chức trực tuyến vào tháng 4/2022, thảo luận về các kế hoạch kiểm toán do các nhóm SAI tham gia xây dựng.
Trong năm 2023, một hội thảo ngắn hạn với chủ đề “Kiểm toán các Chương trình phòng, chống bệnh truyền nhiễm trong bối cảnh hậu Covid-19” sẽ được tổ chức nhằm trang bị cho các SAI nhiều kiến thức, kỹ năng cần thiết. Dự kiến một cuộc họp thiết kế của giảng viên sẽ được tổ chức tại Nhật Bản trước khi hội thảo diễn ra.
Từ năm 2024, Chương trình tăng cường năng lực được chính thức tổ chức, mở đầu là Chương trình với chủ đề “Đối phó với gian lận và tham nhũng trong kiểm toán” sẽ cung cấp cho các SAI cơ hội học hỏi cách thức ngăn ngừa và phát hiện gian lận, tham nhũng trong quá trình thực hiện kiểm toán, qua đó ASOSAI có thể giúp các SAI thành viên thúc đẩy công tác quản trị tốt. Hơn nữa, với mục tiêu gắn kết giữa tăng cường năng lực với chia sẻ kiến thức, Chương trình này sẽ được thực hiện cùng chủ đề với Hội thảo ASOSAI năm 2024.
Những năm qua, ASOSAI cũng tổ chức được nhiều hội thảo giúp các Trưởng đoàn kiểm toán cấp trung và cấp cao của các SAI thành viên chia sẻ kiến thức và trao đổi kinh nghiệm, điển hình là Hội thảo ASOSAI về “Cải thiện quy trình kiểm toán để cuộc kiểm toán hiệu quả hơn” được tổ chức trực tuyến vào tháng 12/2021. Căn cứ vào Biên bản ghi nhớ về hợp tác khu vực, 3 đại diện từ Tổ chức Các cơ quan Kiểm toán tối cao Ả Rập đã tham gia vào hội thảo này với sự hợp tác của Ban Thư ký ASOSAI. Báo cáo về Hội thảo ASOSAI năm 2021 đã được xây dựng và cung cấp cho tất cả các SAI thành viên với mục đích chia sẻ kiến thức giữa các SAI.
Sau khi đại dịch Covid-19 dần được kiểm soát tại nhiều quốc gia, trong năm 2022 này, ASOSAI sẽ tổ chức Hội thảo với chủ đề “Những thách thức trong kiểm toán Công nghệ thông tin và cách thức đối phó với những thách thức này”, dự kiến diễn ra theo phương thức trực tiếp do SAI Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất đăng cai tổ chức. Trong năm 2023, ASOSAI sẽ tổ chức Hội thảo với chủ đề “Làm thế nào để đáp ứng kỳ vọng của công chúng vào SAI”. Năm 2024, Hội thảo ASOSAI sẽ được tổ chức với chủ đề “Đối phó với gian lận và tham nhũng trong kiểm toán”.
Mở rộng hợp tác để tăng cường năng lực cho các SAI
Tích cực thực hiện nhiệm vụ phát triển năng lực trong tổ chức, ASOSAI cũng đã triển khai nhiều chương trình tăng cường năng lực với sự hợp tác của IDI-INTOSAI từ năm 2004 tới nay. Như một sự thay đổi mang tính chiến lược, IDI-INTOSAI đã chuyển từ các chương trình độc lập một lần sang chương trình hỗ trợ thường xuyên, tích hợp và dài hạn. IDI-INTOSAI đã hỗ trợ 13 SAI thành viên ASOSAI thông qua Sáng kiến về đánh giá hoạt động và báo cáo. Các SAI được hỗ trợ thông qua toàn bộ chu trình quản lý chiến lược, trong đó hoạt động đầu tiên là tiến hành đánh giá hiệu quả hoạt động bằng cách sử dụng Khung đo lường hoạt động của các SAI (SAI PMF) - một công cụ đo lường được thông qua bởi cộng đồng INTOSAI. Các kết quả đánh giá này được sử dụng để làm cơ sở cho việc xây dựng các Kế hoạch chiến lược của SAI.
IDI-INTOSAI đã và đang tạo ra một mạng lưới để các Lãnh đạo trẻ của SAI (SYL) tiếp tục phát triển chuyên môn thông qua ngày hội học hỏi kinh nghiệm. Những đối tượng hoàn thành SYL sẽ được mời tham gia các Sáng kiến trong suốt năm 2022.
Trong thời gian qua, 212 kiểm toán viên của 17 SAI thành viên ASOSAI đã đăng ký tham gia Sáng kiến PESA-P (Đào tạo chuyên môn cho các Kiểm toán viên của SAI - Sáng kiến thí điểm. PESA-P là một sáng kiến đào tạo kỹ thuật số, các hoạt động đào tạo bắt đầu trong tháng 8/2021. Có 100 huấn luyện viên của các SAI từ ASOSAI đã tham gia Sáng kiến này để hỗ trợ các kiểm toán viên.
Bên cạnh đó, 7 SAI thành viên ASOSAI đã tham gia Sáng kiến quỹ khẩn cấp vì Covid-19 (Cuộc kiểm toán TAI) nhằm đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và tính toàn diện của việc sử dụng ngân sách cho mục đích khắc phục những hậu quả do Covid-19 gây ra. Các cuộc kiểm toán TAI cung cấp sự hỗ trợ linh hoạt cho các SAI trong tất cả các khu vực của INTOSAI để kiểm toán việc thu và chi vì Covid-19 bằng cách sử dụng phương pháp kiểm toán tuân thủ theo hướng tuân thủ Hệ thống các chuẩn mực kiểm toán quốc tế.
Hiện nay, IDI-INTOSAI, Ủy ban Chia sẻ kiến thức và Tăng cường năng lực INTOSAI và ASOSAI đang cùng hỗ trợ cuộc kiểm toán hợp tác về “Hệ thống y tế công quốc gia mạnh mẽ và có khả năng phục hồi”. 14 SAI từ ASOSAI đã ký Tuyên bố cam kết vào năm 2020 và các SAI này đã tham gia khóa E-learning về lập kế hoạch kiểm toán của cuộc kiểm toán này. Trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán, SAI Việt Nam đã rút khỏi cuộc kiểm toán. Các SAI hiện đang trong các giai đoạn khác nhau của cuộc kiểm toán và được IDI-INTOSAI cũng như các giảng viên từ khu vực hỗ trợ thông qua các hội thảo, các cuộc họp thường xuyên và hệ thống E-learning của IDI-INTOSAI./.
Theo Báo Kiểm toán số 26/2022