(kiemtoannn.gov.vn) - Chiều 12/12/2012, tại phiên họp thứ 13 của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 35/2012/QH13 của Quốc hội về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn.

Tại Kỳ họp thứ tư, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng Nhân dân bầu hoặc phê chuẩn. Nghị quyết này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2013. Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp sẽ bắt đầu thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm từ kỳ họp đầu năm 2013. Theo Nghị quyết của Quốc hội, việc lấy, bỏ phiếu tín nhiệm được thực hiện định kỳ hàng năm, kể từ năm thứ 2 của nhiệm kỳ; riêng đối với nhiệm kỳ 2011-2016 thì việc lấy phiếu tín nhiệm lần đầu tiến hành tại kỳ họp đầu năm 2013.

Tại Phiên họp , Ủy ban pháp luật của Quốc hội - cơ quan soạn thảo hướng dẫn thi hành Nghị quyết đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội cần quy định một cách chi tiết hơn nữa những người được lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh, Hội đồng Nhân dân cấp huyện, Hội đồng Nhân dân cấp xã.

Theo Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, văn bản hướng dẫn cần nêu rõ tại các huyện, quận, phường đang thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng Nhân dân, chưa thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm.

Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn cụ thể về thời điểm tổ chức lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội cũng như Hội đồng Nhân dân từng cấp theo hướng: Quốc hội thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm định kỳ vào kỳ họp thứ nhất trong năm, bắt đầu từ năm thứ hai của mỗi nhiệm kỳ; Hội đồng Nhân dân các cấp thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm định kỳ tại kỳ họp thường lệ đầu tiên trong năm của Hội đồng Nhân dân, bắt đầu từ năm thứ hai của mỗi nhiệm kỳ.

Đối với việc xử lý kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm, Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét hướng dẫn cụ thể về thời điểm thực hiện bỏ phiếu tín nhiệm trong các trường hợp này, cụ thể là việc bỏ phiếu tín nhiệm sẽ tiến hành ngay sau khi có kết quả lấy phiếu tín nhiệm hay được thực hiện tại kỳ họp tiếp theo của Quốc hội hoặc Hội đồng Nhân dân. Tương tự như vậy, những người qua bỏ phiếu tín nhiệm mà không được quá nửa tổng số đại biểu tín nhiệm thì có đưa ra bỏ phiếu miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm, cách chức ngay hay lại chờ đến kỳ họp kế tiếp? Thường trực Ủy ban Pháp luật thiên về phương án xem xét miễn nhiệm, bãi nhiệm, cách chức tại kỳ họp tiếp theo.

Tại phiên họp, phần lớn thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, cần phải xây dựng văn bản hướng dẫn một cách chi tiết, quy định cụ thể hơn quy trình tổng hợp, lấy ý kiến của cử tri, trong đó, vai trò của Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp là rất quan trọng, nhằm tập hợp, tổng hợp đầy đủ, kịp thời ý kiến, kiến nghị của cử tri liên quan đến người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng Nhân dân bầu hoặc phê chuẩn (nếu có) gửi đến Quốc hội, Hội đồng Nhân dân tại kỳ họp. Cũng cần quy định rõ về hệ quả bỏ phiếu tín nhiệm; trách nhiệm của các cơ quan tham gia quá trình lấy phiếu tín nhiệm, việc chuẩn bị báo cáo và trách nhiệm giải trình của người được lấy phiếu tín nhiệm và việc xử lý kết quả lấy phiếu tín nhiệm.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, lấy phiếu tín nhiệm là việc làm thường niên, tuy nhiên cũng có trường hợp có thể chưa tiến hành lấy phiếu tín nhiệm mà tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm ngay. Nếu người giữ chức vụ đã không được tín nhiệm thì phải tiến hành xem xét miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc cách chức luôn và bầu bổ sung người thay thế. Không sợ không có nhân sự thay thế vì khi đưa người giữ chức vụ ra bỏ phiếu tín nhiệm thì các cơ quan chức năng đã có đánh giá về người đó và có phương án chuẩn bị nhân sự thay thế.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, cần hướng dẫn cụ thể về quy trình xử lý khi người giữ chức vụ xin từ chức sau khi có kết quả lấy phiếu tín nhiệm. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu cơ quan soạn thảo xây dựng quy trình hướng dẫn lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm chặt chẽ, thận trọng, chu đáo. Chủ tịch Quốc hội lưu ý, công tác tập hợp ý kiến cử tri của Mặt trận Tổ quốc cũng cần phải đảm bảo tính khả thi, chặt chẽ sao cho khách quan, toàn diện. Đặc biệt, việc bỏ phiếu tín nhiệm phải đi đôi với chuẩn bị phương án nhân sự thay thế để đảm bảo tính ổn định của bộ máy, tổ chức.
 
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan của Quốc hội cần tiến hành thẩm tra, phản biện kỹ dự thảo hướng dẫn này; cần tiến hành làm mẫu, làm thử để rút kinh nghiệm, hoàn thiện cơ chế.

Trên cơ sở các ý kiến góp ý tại buổi làm việc chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giao cơ quan soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định tại Phiên họp lần sau.

Dự kiến, Nghị quyết hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 35/2012/QH13 sẽ được thông qua trước khoảng 2, 3 tháng khi Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII khai mạc.

Hải Vân