Kiểm toán nhà nước (KTNN) khu vực IX được Tổng Kiểm toán nhà nước giao thực hiện nhiệm vụ kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công đối với các tỉnh An Giang, Bến Tre, Đồng Tháp, Tiền Giang, Trà Vinh, Vĩnh Long. Đa số các địa phương này đều sử dụng ngân sách địa phương và thành lập Quỹ đầu tư phát triển trực thuộc UBND tỉnh, ngoại trừ tỉnh Bến Tre. Kể từ khi thành lập KTNN khu vực IX vào năm 2007 đến nay, đơn vị chưa tổ chức Đoàn kiểm toán để kiểm toán trực tiếp đối với Quỹ đầu tư phát triển các tỉnh này. Tuy nhiên qua thực hiện kiểm toán tổng hợp chi ngân sách tại cơ quan Tài chính và đối chiếu nghĩa vụ nộp thuế của các Quỹ khi thực hiện kiểm toán tại cơ quan Thuế, có phát sinh một số nội dung cần quan tâm như: Số vốn ngân sách của các tỉnh sử dụng để cấp vốn thành lập và bổ sung vốn điều lệ cho Quỹ tương đối lớn so với khả năng cân đối thu chi của ngân sách địa phương; Việc thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước (NSNN) có thể chưa đầy đủ theo quy định; Việc cho vay theo chức năng nhiệm vụ chính được giao của Quỹ qua các năm phát sinh thấp về số lượng hợp đồng vay và số vốn cho vay so với tổng số vốn NSNN cấp cho Quỹ; Có tiềm ẩn rủi ro trong công tác cho vay, quản lý, thu hồi vốn vay đối với Quỹ; Doanh thu hoạt động của Quỹ phụ thuộc lớn vào khoản thu từ các hoạt động ngoài chức năng nhiệm vụ chính được giao, như thu lãi tiền gửi tại các ngân hàng thương mại đối với số dư vốn NSNN đã cấp cho Quỹ nhưng chưa được sử dụng để cho vay.
Kiểm toán viên KTNN khu vực IX thực hiện kiểm toán tại tỉnh An Giang
Việc các Tỉnh sử dụng vốn NSNN để thành lập Quỹ đầu tư phát triển có thực sự cần thiết so với nhu cầu và điều kiện tiếp cận vốn vay ưu đãi của các tổ chức, đơn vị trên địa bàn? các điều kiện cho vay vốn ưu đãi của Quỹ có thực sự tạo điều kiện cho tổ chức, đơn vị có nhu cầu vay vốn có thêm một sự lựa chọn để thực hiện vay vốn? kết quả hoạt động của Quỹ có phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao và tương xứng với số vốn NSNN đã cấp cho đơn vị? việc đảm bảo an toàn nguồn vốn vay có được thực hiện theo quy định?...
Để làm rõ nguyên nhân nêu trên và đưa ra những kiến nghị kịp thời nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ hơn trong việc quản lý hoạt động của Quỹ đầu tư phát triển địa phương, đòi hỏi phải tổ chức cuộc kiểm toán hoạt động đối với việc quản lý và sử dụng vốn NSNN của Quỹ.
Nội dung kiểm toán hoạt động đối với Quỹ đầu tư phát triển địa phương là nội dung kiểm toán mới, đã được KTNN khu vực IX dự kiến đưa vào Kế hoạch kiểm toán năm 2018. Do đó, KTNN khu vực IX đã chủ động đăng ký đề tài khoa học cấp cơ sở “Xây dựng Hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Quỹ Đầu tư phát triển địa phương”, để đánh giá việc quản lý và sử dụng vốn NSNN của Quỹ Đầu tư phát triển địa phương và phục vụ hiệu quả cho hoạt động kiểm toán sắp tới của KTNN khu vực IX.
Đề tài nghiên cứu đã được Kiểm toán nhà nước giao nhiệm vụ tại Quyết định số 1147/QĐ-KTNN ngày 02/08/2017, hiện nay nhóm nghiên cứu do Ths.Trương Đức Thành - Trưởng phòng Tổng hợp và Ths.Nguyễn Văn Thảo - Phó Trưởng phòng Kiểm toán Ngân sách 1, thuộc KTNN khu vực IX làm đồng Chủ nhiệm.
Nhóm nghiên cứu hiện đã hoàn thiện đề tài, nội dung gồm 2 Chương: Chương I - Tổng quan về kiểm toán Quỹ đầu tư phát triển địa phương: Nêu khái quát chung về những thông tin cơ bản, tình hình hoạt động, một số quy trình nghiệp vụ, hệ thống kiểm soát, thực trạng công tác kiểm toán, một số hạn chế, nguyên nhân và đề xuất kiểm toán hoạt động đối với Quỹ.
Chương 2 - Các giải pháp xây dựng Hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Quỹ đầu tư phát triển địa phương: Trình bày các nguyên tắc cơ bản, nội dung hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Quỹ đầu tư phát triển địa phương và điều kiện tổ chức thực hiện để đưa các kết quả nghiên cứu của đề tài vào thực tiễn hoạt động kiểm toán của KTNN khu vực IX.
Được biết, dự kiến nhóm nghiên cứu sẽ bảo vệ đề tài trước Hội đồng Khoa học của KTNN vào trung tuần tháng 12/2017./.
Đức Thành