Kéo dài Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu
Tham gia ý kiến về thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, đại biểu Nguyễn Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang bày tỏ cơ bản đồng tình với báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; nhất trí kéo dài thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 và đưa nội dung này vào Nghị quyết crung của Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV theo đề xuất của Chính phủ.
Để công tác xử lý nợ xấu trong thời gian tới đạt hiệu quả cao hơn, đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các Bộ, ngành, cơ quan liên quan trong việc hoàn thiện và triển khai các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong thực thi tác nghiệp giữa các cơ quan, khắc phục các hạn chế trong triển khai Nghị quyết thời gian qua. Quốc hội sớm Luật hóa các quy định về xử lý nợ xấu, bởi những kết quả Nghị quyết mang lại đã chứng minh tính đúng đắn, cần thiết của việc ban hành quy định pháp luật cho công tác xử lý nợ xấu.
Đại biểu cho rằng, hiện nay việc triển khai Nghị quyết còn một số nội dung vướng mắc trong thực hiện, cần rà soát để sửa đổi, bổ sung cho hoàn thiện, như: Quy định về thu giữ tài sản bảo đảm, về thủ tục rút gọn thứ tự ưu tiên thanh toán. Do vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát, đánh giá các nội dung của Nghị quyết 42 cũng như các quy định của Luật Các tổ chức tín dụng vào các quy định pháp luật khác có liên quan để sớm luật hóa các quy định về xử lý nợ xấu, tạo hành lang pháp lý vững chắc, ổn định và hoàn thiện hơn trong công tác xử lý nợ xấu.
Tranh luận tại phiên họp về tổng kết Nghị quyết 42 thí điểm xử lý nợ xấu, đại biểu Nguyễn Công Long, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho rằng, trong bối cảnh hiện tại vấn đề tiếp tục cơ chế này là cần thiết, tuy nhiên đề nghị Chính phủ và đặc biệt là Ngân hàng Nhà nước cần đánh giá kỹ tất cả những tác động cả thuận lẫn nghịch của cơ chế này.
Theo đại biểu, bất kỳ một phương thuốc nào dù có công dụng đến mấy thì luôn luôn để lại tác dụng phụ, cơ chế xử lý theo Nghị quyết 42 là phương thức rất hiệu quả và đã được chứng minh qua thực tế. Trong bất kỳ một nền kinh tế nào khi có nợ tăng cao, đe dọa đến nền kinh tế và gây bất ổn thì Nhà nước phải can thiệp. Tuy nhiên, quá trình này luôn luôn gắn liền với việc cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng. Đây là một cuộc thanh lọc rất gắt gao, các tổ chức tín dụng, các ngân hàng thương mại khôi phục, phục hồi hiệu quả thì tồn tại, còn không có sẽ bị thải loại.
Đại biểu Nguyễn Công Long băn khoăn, phải chăng cơ chế này đang tạo ra một thứ bao cấp cho hoạt động đối với thị trường tín dụng. Nếu cơ chế này kéo dài có thể sẽ tạo ra tâm lý cho ngân hàng thương mại kinh doanh có lãi thì hưởng còn lỗ, nợ thì đã có Nhà nước lo. Phương thức để xử lý nợ xấu phải tạo ra là yếu tố tự thân cho tất cả các tổ chức tín dụng, qua đó phát triển và nâng cao hiệu quả kinh doanh, nâng cao hiệu quả hoạt động chứ không thể trông chờ mãi và biện pháp bao cấp của Nhà nước như trong thời gian qua.
Bổ sung quy định về xử lý đối với các khoản nợ xấu không còn tài sản đảm bảo
Quan tâm đến việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, đại biểu Lê Đào An Xuân
- Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên nêu quan điểm về việc gia hạn lại toàn bộ nội dung Nghị quyết không giải quyết được toàn bộ mục tiêu đặt ra ban đầu của Nghị quyết, mà chỉ mang tính xử lý tức thời trong thời gian Chính phủ chưa kịp tham mưu để trình Quốc hội các quy định phù hợp với thực tiễn để đảm bảo sửa đổi kịp thời nội dung không còn phù hợp, đảm bảo sự kế thừa liên tục, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn phát sinh.
Đại biểu Lê Đào An Xuân đề nghị cần xem xét, bổ sung đối tượng điều chỉnh của Nghị quyết, trong đó có việc xử lý các khoản nợ xấu mới phát sinh từ sau thời hiệu của Nghị quyết số 42. Đề nghị bổ sung các quy định về xử lý đối với các khoản nợ xấu không còn tài sản đảm bảo. Theo đại biểu, trên địa bàn tỉnh Phú Yên, hiện nay có gần 40 % là nợ xấu không còn tài sản đảm bảo để xử lý do doanh nghiệp phá sản… Do đó, đại biểu đề nghị cần có giải pháp để xử lý, đặc biệt là các loại nợ xấu mang tính đặc thù.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị phát biểu
Góp ý tại phiên thảo luận, đại biểu Hà Sỹ Đồng, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị cho rằng, kết quả xử lý nợ xấu thời gian qua chưa thực sự vững chắc, thực trạng xử lý nợ xấu cho thấy nền kinh tế vẫn tiềm ẩn rủi ro, nợ xấu ngân hàng có khả năng tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới. Đại biểu phân tích những nguyên nhân chính dẫn tới thực trạng trên, trong đó một phần đáng kể của dòng tiền dễ dãi đã và đang tìm tới các kênh đầu tư và các nhóm tài sản rủi ro không được khuyến khích. Một số lĩnh vực như bất động sản, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp và nhiều tài sản tài chính khác ít hay nhiều, nhẹ hay nặng chắc chắn đã xuất hiện.
Đại biểu đặt câu hỏi liệu có tình trạng dòng tiền rẻ từ ngành ngân hàng bơm ra một phần đáng kể đã tràn vào thị trường chứng khoán nói riêng, thị trường bất động sản và nhiều thị trường tài sản tài chính nói chung. Trong khi đó, khu vực kinh tế thực lúc đó đang bị co hẹp, đòn bẩy tài chính mà các nhà đầu tư sử dụng vốn ngân hàng, hoạt động thế nào, liệu nợ xấu ngân hàng trong các lĩnh vực rủi ro này ở mức bao nhiêu và sẽ còn gia tăng như thế nào trong thời gian tới?
Theo đại biểu, thu ngân sách Nhà nước từ các lĩnh vực chứng khoán, bất động sản tăng đột biến, bù đắp rất đáng kể cho những khoản hụt thu từ nhiều lĩnh vực sản xuất. Đây cũng là một phần câu trả lời cho câu hỏi vì sao ngân sách Nhà nước tăng cao trong khi nền kinh tế doanh nghiệp còn rất khó khăn sau đại dịch. Những hệ lụy dễ thấy, dễ hiểu và toàn thị trường tài chính tiền tệ và tổng thể nền kinh tế đã bị bóp méo và đang gia tăng và tích tụ rủi ro, làm tăng tính dễ tổn thương cho hệ thống tài chính ngân hàng Việt Nam. Vì vậy, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu đến cuối năm 2023 để tránh bị khoảng trống pháp lý trong thời gian đợi gia cố khung khổ pháp luật về xử lý nợ xấu.
Góp ý về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42, đại biểu Cầm Thị Mẫn – Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa đồng tình và đánh giá cao những nỗ lực, sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò đầu mối của Ngân hàng Nhà nước và sự phối kết hợp vào cuộc của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các địa phương trong tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 42.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn khẳng định, Nghị quyết 42 của Quốc hội khóa XIV đã tạo hành lang pháp lý cần thiết cho công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng Công ty quản lý tài sản (VAMC) mang lại chuyển biến tích cực, thể hiện định hướng, chính sách đúng đắn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, qua đó củng cố niềm tin của xã hội đối với công tác xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng. Đặc biệt sau khi Nghị quyết 42 ban hành có hiệu lực, ý thức trả nợ của khách hàng được nâng cao, một số quy định tại Nghị quyết 42 đã được các tổ chức tín dụng VAMC áp dụng có hiệu quả trên thực tế, điều đặc biệt quan trọng với ngành ngân hàng, các Bộ, ngành, cơ quan liên quan đã vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ hơn công tác xử lý nợ xấu, tạo sự thay đổi đáng kể về nhận thức, trách nhiệm của các bên liên quan từ khi Nghị quyết có hiệu lực.
Bên cạnh những kết quả đạt được, đại biểu Cầm Thị Mẫn cũng chỉ rõ, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết vẫn còn những khó khăn, vướng mắc. Do vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động, phân tích rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan của những tồn tại, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết, theo đó đề xuất những giải pháp phù hợp với tình hình thực tiễn của đất nước hiện nay.
Để tránh tạo ra khoảng trống pháp lý khi Nghị quyết 42/2017/QH14 hết hiệu lực thi hành, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước trong thời hạn kéo dài thực hiện Nghị quyết cần nghiên cứu, phân tích, đánh giá các vấn đề thực tiễn đặt ra, đề xuất luật hóa quy định về xử lý nợ xấu nhằm tạo hành lang pháp lý ổn định cho công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, đáp ứng yêu cầu khơi thông nguồn vốn, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân trong phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế xã hội đất nước./.
Thanh Hà