Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù đối với thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
Trình bày dự thảo nội dung Nghị quyết tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, việc xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố Buôn Ma Thuột nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 67-KL/TW, phát huy các tiềm năng, lợi thế để phát triển thành phố Buôn Ma Thuột nhanh và bền vững; phấn đấu thực hiện mục tiêu của Bộ Chính trị đã đề ra.
Theo đó, khác với các địa phương đã được
Quốc hội ban hành Nghị quyết riêng thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù trước đây là áp dụng cho địa bàn cấp tỉnh, tại Kết luận số 67-KL/TW, Bộ Chính trị giao Chính phủ lập Đề án một số cơ chế, chính sách đặc thù báo cáo Quốc hội đối với thành phố Buôn Ma Thuột là đơn vị hành chính cấp huyện của
tỉnh Đắk Lắk và phải bảo đảm thống nhất, tương quan, tương đồng với các thành phố khác trong cả nước.
Tuy nhiên, hiện nay Quốc hội chưa ban hành Nghị quyết về chính sách đặc thù áp dụng cho đơn vị hành chính cấp huyện trong cả nước. Do đó, để cụ thể hóa chủ trương của Bộ Chính trị, dự thảo Nghị quyết quy định cơ chế, chính sách đặc thù cho tỉnh Đắk Lắk theo hướng áp dụng các chính sách đặc thù đã được Quốc hội cho phép áp dụng với các địa phương vừa qua như Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Cần Thơ, Khánh Hòa nhưng phạm vi áp dụng các chính sách này sẽ chỉ thực hiện trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột.
Về mức dư nợ vay, tỉnh Đắk Lắk được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các nguồn tài chính khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho Tỉnh vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách Tỉnh được hưởng theo phân cấp. Phần dư nợ tăng thêm so với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước được dành toàn bộ để đầu tư các dự án trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. Tổng mức vay và bội chi ngân sách tỉnh hằng năm do Quốc hội quyết định theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.
Về định mức phân bổ chi thường xuyên, tỉnh Đắk Lắk được phân bổ thêm 45% theo tỷ lệ phần trăm (%) định mức chi thường xuyên tính theo định mức dân số đối với dân số thuộc thành phố Buôn Ma Thuột theo các nguyên tắc, tiêu chí tính dự toán chi thường xuyên năm 2022 cho dự toán chi thường xuyên năm 2023 và trong thời gian thực hiện Nghị quyết này.
Về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, dự án đầu tư thuộc các ngành, nghề, lĩnh vực nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, sản xuất, chế biến và cung ứng dịch vụ, xuất khẩu nông sản; du lịch; y tế, giáo dục và đào tạo (trừ các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư theo các chính sách xã hội hóa); sản xuất các sản phẩm tiết kiệm năng lượng; sản xuất, kinh doanh sản phẩm hình thành từ kết quả khoa học và công nghệ của doanh nghiệp khoa học và công nghệ; đầu tư kinh doanh trung tâm logistics, cảng cạn, kho hàng hóa tại thành phố Buôn Ma Thuột được hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời gian 15 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 9 năm tiếp theo.
Trình bày ý kiến thẩm tra về dự thảo Nghị quyết này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhận thấy đây là trường hợp đặc biệt khi lần đầu trình Quốc hội ban hành cơ chế, chính sách đặc thù cho một Thành phố trực thuộc tỉnh – 1 đơn vị cấp huyện. Điều này cho thấy vai trò đặc biệt quan trọng của thành phố Buôn Ma Thuột đối với phát triển kinh tế - xã hội, ổn định quốc phòng, an ninh trên địa bàn Tây Nguyên.
Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách tán thành về mặt chủ trương ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột để thể chế hóa Kết luận số 67-KL/TW ngày 16/12/2019 của Bộ Chính trị đã đề ra nhiệm vụ “xây dựng văn bản pháp luật cho phép thành phố Buôn Ma Thuột thực hiện thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù” nhằm góp phần phát triển Thành phố trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên.
Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ thống nhất với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội về dự thảo Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là chủ trương của Trung ương để tạo điều kiện cho đô thị lớn nhất Tây Nguyên phát triển tương xứng với tiềm năng, thế mạnh, vị trí đối với cả vùng.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày báo cáo tại phiên họp
Từ đặc thù của Buôn Ma Thuột là thủ phủ cà phê, Chủ tịch Quốc hội gợi ý cần nghiên cứu để có thể có đề án với mức ưu đãi cao nhất phát triển chuỗi giá trị của cà phê từ tái canh, chế biến, thương hiệu, lễ hội... “Về nông sản chủ lực thì Việt Nam có thể tham gia tích cực vào chuỗi giá trị của toàn cầu, thậm chí có thể chủ động tạo ra chuỗi giá trị mới, mang tính dẫn dắt. Do đó, cần nghiên cứu bổ sung thêm một số chính sách cho toàn diện hơn, đầy đủ hơn cho thành phố Buôn Ma Thuột phát triển mạnh mẽ hơn sau khi Nghị quyết này đi vào cuộc sống” - Chủ tịch Quốc hội đề xuất.
Qua thảo luận tại phiên họp, các Ủy viên UBTVQH cơ bản nhất trí với sự cần thiết thí điểm cơ chế đặc thù cho thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Cho rằng việc ban hành Nghị quyết này sẽ góp phần thể chế Kết luận 67 của Bộ Chính trị về phát triển thành phố Buôn Ma Thuột trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên, Tổng Thư ký Quốc hội.
Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường bày tỏ đồng tình với 4 nhóm chính sách thí điểm như trong Tờ trình của Chính phủ, các chính sách này đã đảm bảo tính thống nhất, tương đồng với các thành phố khác được áp dụng chính sách đặc thù. Tuy nhiên đề nghị Ban soạn thảo xem xét, nghiên cứu thêm các chính sách để hỗ trợ thành phố Buôn Ma Thuột phát triển vượt trội hơn về giao thông, y tế, giáo dục, văn hóa, thể dục thể thao… đáp ứng được yêu cầu trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên.
Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng cho rằng, bên cạnh các chính sách đặc thù mà Chính phủ đề xuất, Ban soạn thảo cũng cần nghiên cứu để có chính sách ưu đãi về thuế mạnh mẽ hơn, tạo điều kiện thực chất hơn cho các doanh nghiệp có các dự án có doanh thu trong địa bàn…
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Tuy nhiên, để đảm bảo tính thuyết phục của hồ sơ trình Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ bổ sung Báo cáo đánh giá việc triển khai Kết luận 67 của Bộ Chính chị, trong đó thể hiện rõ ngoài các chính sách trong dự thảo Nghị quyết, tỉnh Đắk Lắk và thành phố Buôn Ma Thuột đang và sẽ triển khai nhiều chính sách theo thẩm quyền để phát triển thành phố Buôn Ma Thuột. Các chính sách cần hướng tới các mục tiêu như Kết luận 67 của Bộ Chính trị, tạo bước đột phá, thực sự là nhân tố thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Tây Nguyên.
Trên cơ sở các ý kiến tại phiên họp và ý kiến Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, tiếp tục bổ sung các cơ chế đặc thù áp dụng cho địa phương đã được thông qua; đề xuất thêm một số cơ chế đặc thù vượt trội tạo động lực phát triển cho thành phố Buôn Ma Thuột và vùng Tây Nguyên. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết gửi Quốc hội và Ủy ban Tài chính, Ngân sách thẩm tra chính thức trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Tư vào tháng 10/2022./.
Thanh Trang