Cùng dự phiên họp có các Phó Chủ tịch Quốc hội, các Ủy viên UBTVQH. Về phía khách mời có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn; Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí; Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn; Thứ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Tỏ; đại diện một số cơ quan Trung ương và Hà Nội.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Phiên họp thường kỳ thứ 17 dự kiến diễn ra trong 1 ngày để xem xét, cho ý kiến về tổng kết Kỳ họp thứ 4; cho ý kiến bước đầu về chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 5 vào đầu năm 2023; cho ý kiến về nội dung và khả năng chuẩn bị Kỳ họp bất thường lần thứ hai của Quốc hội. “Kỳ họp thứ 4 đã thành công tốt đẹp. Theo thường lệ, sau khi kết thúc kỳ họp, UBTVQH căn cứ vào báo cáo đánh giá của các Đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, thông tin, dư luận của Nhân dân sẽ có đánh giá tổng kết kỳ họp nhằm tiếp tục rút kinh nghiệm cho kỳ họp sau. Đồng thời, với tinh thần chuẩn bị từ sớm, từ xa UBTVQH phải cho ý kiến ngay để chuẩn bị cho kỳ họp thường kỳ lần thứ 5, dự kiến tổ chức vào tháng 5/2023.” - Chủ tịch Quốc hội cho biết.
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, trên cơ sở một số các nhiệm vụ cấp bách, cụ thể, mới đây Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản gửi UBTVQH xem xét cho ý kiến, trình Quốc hội giải quyết sớm 7 nội dung. Trong đó có nội dung về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu để đến Kỳ họp tháng 5 thì các quy hoạch khác, nhất là quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh sẽ có những khó khăn. Vì vậy, việc UBTVQH cho ý kiến để trình Quốc hội xem xét, phê duyệt Quy hoạch tổng thể quốc gia là việc hết sức cấp thiết. “Đây là nội dung quan trọng nhất phải giải quyết sớm.”- Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Một nội dung khác dự kiến trình xem xét tại kỳ họp bất thường là dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Đây là nội dung đã được Quốc hội cho ý kiến tại 2 kỳ họp. Quốc hội và Chính phủ cũng thống nhất sẽ dành thêm thời gian để chuẩn bị, nhất là về một số nội dung quan trọng thuộc tài chính, y tế, cơ chế tự chủ tài chính của cơ sở khám, chữa bệnh, v.v.. Nếu để đến tháng 5/2023 thì thời gian còn lại để ban hành các văn bản hướng dẫn sẽ rất hạn hẹp, mục tiêu là ngày 1/1/2024 có hiệu lực, nếu dự án Luật này chuẩn bị tốt thì có thể xem xét thông qua được sớm hơn.
Ngoài ra, còn có một số việc liên quan đến tài chính, ngân sách như vấn đề xử lý các vướng mắc, bất cập tại một số trạm thu phí dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức BOT; việc tổng kết đánh giá Nghị quyết 30/2021/QH15 liên quan đến quy định về cơ chế đặc thù, đặc biệt, đặc cách trong công tác phòng chữa bệnh, chống dịch; một số các vấn đề liên quan đến bổ sung dự toán ngân sách Nhà nước; nguồn vốn viện trợ không hoàn lại; điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại của các địa phương; điều chỉnh dự toán kinh phí đảm bảo hoạt động chưa sử dụng hết của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, những nội dung này Chính phủ vừa có Tờ trình, chưa có điều kiện để thẩm tra theo quy trình quy định. Do đó, UBTVQH sẽ rà soát cho ý kiến về nội những nội dung này và xem xét khả năng tổ chức kỳ họp bất thường.
Ngoài các nội dung được đề cập ở trên, tại phiên họp này, UBTVQH cũng xem xét cho ý kiến một số nội dung thuộc thẩm quyền về tài chính và ngân sách. Cụ thể: Xem xét việc phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 còn lại của 03 Chương trình mục tiêu quốc gia và bổ sung vốn nước ngoài cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025; xem xét việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương.
Bên cạnh đó, UBTVQH cũng cho ý kiến về việc ký Thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hoa Kỳ về các điều kiện cải tạo, xây dựng và bảo trì các tòa nhà có liên quan đến các cơ quan ngoại giao và lãnh sự 02 bên (Thỏa thuận Coca). “Thỏa thuận này thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Tuy nhiên, trong đó có một số nội dung có liên quan đến thuế đề nghị UBTVQH cho ý kiến.”- Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Nêu rõ các nhóm nội dung chính như trên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Ủy viên UBTVQH, các đại biểu nghiên cứu kỹ lưỡng và phát biểu sôi nổi, liên tục để bảo đảm hoàn thành chương trình đề ra.
Ngay sau khi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 17, UBTVQH cho ý kiến về tổng kết Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV và cho ý kiến bước đầu về việc chuẩn bị Kỳ họp bất thường lần thứ 2, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.
Các đại biểu tham dự phiên họp
Báo cáo tại Phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV đã thành công tốt đẹp, hoàn thành khối lượng lớn công việc với sự đồng thuận, thống nhất cao, được cử tri và Nhân dân cả nước đánh giá cao. Quốc hội đã xem xét, thông qua 06 Luật, 13 Nghị quyết; thảo luận về việc tiếp thu, chỉnh lý 01 dự án Luật và cho ý kiến lần đầu đối với 07 dự án Luật; giám sát tối cao 01 chuyên đề; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn; quyết định các vấn đề quan trọng về nhân sự, kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước và xem xét nhiều báo cáo quan trọng khác.
Tổng Thư ký Quốc hội nhấn mạnh, những nội dung quan trọng được Quốc hội ban hành đã kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đặc biệt là nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc thực tiễn đặt ra để các cơ quan, tổ chức có cơ sở triển khai, hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, tạo đà thuận lợi để phấn đấu đạt mức cao nhất các mục tiêu theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của giai đoạn 5 năm 2021 - 2025 và tiếp tục tạo nền tảng cho đất nước phát triển bền vững. “Kết quả kỳ họp tiếp tục khẳng định hoạt động của Quốc hội ngày càng thiết thực, đi vào chiều sâu, gần dân, sát với thực tiễn; đồng thời thể hiện sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, sự phối hợp chặt chẽ của toàn hệ thống chính trị; có sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, tinh thần làm việc tận tụy, khẩn trương của các cơ quan của Quốc hội, của Chính phủ và các cơ quan hữu quan; sự tích cực, chủ động, tâm huyết của các vị đại biểu Quốc hội; sự theo dõi, giám sát và chia sẻ của cử tri, Nhân dân cả nước, bạn bè quốc tế; sự tham gia, đưa tin kịp thời, chính xác của các cơ quan thông tấn, báo chí.” – Tổng Thư ký Quốc hội nhấn mạnh.
Về cách thức tiến hành kỳ họp và công tác bảo đảm khác, Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, chương trình kỳ họp được bố trí hợp lý, chặt chẽ, dành thời gian để các cơ quan chức năng nghiên cứu tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội trước kỳ họp và được chỉnh lý phù hợp, bảo đảm đúng quy trình, trình tự theo quy định. Việc điều chỉnh, bổ sung chương trình kỳ họp được thực hiện kịp thời, linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế, không làm tăng thêm thời gian kỳ họp và nhận được sự đồng thuận cao của Quốc hội.
Bên cạnh đó, công tác điều hành của Đoàn Chủ tịch khoa học, chuyên nghiệp, linh hoạt, phát huy được tính dân chủ, tinh thần trách nhiệm, trí tuệ của đại biểu, hạn chế ý kiến trùng lặp, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả phiên họp. Công tác thông tin, tuyên truyền về kỳ họp chủ động hơn, bảo đảm kịp thời, chất lượng, hiệu quả, được định hướng rõ ràng, nội dung phong phú, thông tin đa dạng, nhiều chiều, phương thức sinh động, phản ánh khách quan, sâu rộng, toàn diện, sâu sắc, sát diễn biễn kỳ họp, tạo điều kiện thuận lợi để cử tri theo dõi, nắm bắt, đánh giá đúng kết quả thực hiện nhiệm vụ của các vị đại biểu Quốc hội và kết quả các phiên họp.
Việc mời đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố dự thính các phiên họp toàn thể tại Hội trường Diên Hồng đã mang lại hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao năng lực cho đại biểu các cơ quan dân cử, thể hiện mối quan hệ gắn bó, phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm của các cơ quan dân cử, cần tiếp tục triển khai ở các kỳ họp tới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội cũng thẳng thắn nêu rõ một số hạn chế còn tồn tại như: Vẫn còn tình trạng gửi tài liệu của một số dự án Luật còn chậm so với yêu cầu; một số nội dung được gửi xin ý kiến trong thời gian ngắn…
Nhấn mạnh một số nội dung cần quan tâm chỉ đạo trong thời gian tới, Tổng Thư ký Quốc hội nêu rõ, cần tiếp tục quán triệt đầy đủ, nghiêm túc các nghị quyết, kết luận của Đảng, nhất là các nghị quyết của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII; các cơ quan, tổ chức hữu quan trong phạm vi, nhiệm vụ, quyền hạn của mình khẩn trương triển khai các biện pháp bảo đảm thi hành các luật, nghị quyết mới được Quốc hội thông qua; tăng cường công tác giám sát, trong đó tập trung các vấn đề nổi cộm, được cử tri và Nhân dân quan tâm.
Báo cáo UBTVQH một số vấn đề về việc tổ chức Kỳ họp bất thường lần thứ 2 của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, Chính phủ đề nghị trình Quốc hội xem xét các nội dung: Quyết định Quy hoạch tổng thể quốc gia theo quy định của Luật Quy hoạch; thông qua dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi); tổng kết, đánh giá việc thực hiện quy định tại khoản 3 Nghị quyết số 30/2021/QH15 về Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV; quyết định một số vấn đề về tài chính, ngân sách.
Về thời gian và hình thức họp, căn cứ tiến độ chuẩn bị các nội dung, Tổng Thư ký Quốc hội đề xuất 02 phương án: Phương án 1, trong trường hợp toàn bộ nội dung trình tại kỳ họp bất thường chưa kịp xem xét đủ điều kiện trong tháng 12/2022 thì đề nghị tổ chức họp sau Tết Nguyên Đán (trong tháng 2/2023) và theo hình thức họp tập trung tại Nhà Quốc hội.
Phương án 2, trong trường hợp toàn bộ nội dung trình tại kỳ họp bất thường được xem xét xong trong tháng 12/2022 và đủ điều kiện trình thì đề nghị tổ chức họp trước Tết Nguyên Đán (đầu tháng 01/2023) theo hình thức họp trực tuyến kết hợp họp tập trung, trong đó họp trực tuyến để thảo luận, cho ý kiến, còn họp tập trung để biểu quyết các nội dung (hoặc nếu xét thấy việc đi lại dịp Tết khó khăn thì có thể họp trực tuyến cả kỳ).
Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị, các cơ quan cần khẩn trương hoàn thành việc chuẩn bị các nội dung của kỳ họp để Ủy Thường vụ Quốc hội có cơ sở xem xét, quyết định việc tổ chức và triệu tập kỳ họp bảo đảm đúng thời gian quy định (chậm nhất là 07 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp).
Liên quan đến công tác chuẩn bị Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, dự kiến Quốc hội làm việc 17 ngày; họp phiên trù bị và khai mạc vào ngày thứ Hai, 22/5/2023. Dự kiến Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 6 dự án Luật, dự thảo Nghị quyết; Cho ý kiến 6 dự án Luật. Cũng tại kỳ họp thứ 5, dự kiến sẽ xem xét, quyết định các vấn đề kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước, giám sát và các vấn đề quan trọng khác;...
Về hình thức họp, Quốc hội họp tập trung tại Nhà Quốc hội, thực hiện trình tự, thủ tục theo quy định của Nội quy kỳ họp Quốc hội sửa đổi đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Ngoài ra, Tổng Thư ký Quốc hội cũng đề nghị UBTVQH xem xét, quyết định tổ chức Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách để cho ý kiến về một số nội dung cần thiết trước khi trình Quốc hội; đề nghị Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban đề xuất những nội dung cần thảo luận để sớm xây dựng kế hoạch tổ chức./.
Phương Ngọc