(sav.gov.vn) - Chiều 1/12, tại Hội thảo cung cấp thông tin về tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, các chuyên gia y tế và đại diện WHO đã đồng loạt lên tiếng cảnh báo về mức độ nguy hại của các sản phẩm thuốc lá mới.
Toàn cảnh hội thảo
Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Ths.Đặng Khắc Lợi, Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho rằng, dù được quảng cáo là sản phẩm “ít hại hơn”, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng thực chất chứa nhiều hóa chất độc hại và gây nghiện mạnh, đặc biệt đối với thanh thiếu niên, nhóm có não bộ đang phát triển.
Tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam cũng đang tăng nhanh: tỷ lệ học sinh 13-17 tuổi sử dụng tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,2% năm 2023; riêng nhóm 13-15 tuổi tăng từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023. Những con số này, theo ông Lợi, là “lời cảnh báo rõ ràng” về tốc độ lan rộng của sản phẩm. Phó Cục trưởng Cục Báo chí cũng khẳng định, Nghị quyết 173/2024/QH15 của Quốc hội là quyết sách mạnh mẽ, kịp thời và hết sức cần thiết.
Về phía Tổ chức Y tế thế giới, bà Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam nhấn mạnh rằng, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng không phải lựa chọn “ít độc hại hơn”, mà ngược lại tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.
Ngoài các nguy cơ lâu dài như ung thư, bệnh tim, bệnh phổi và nghiện nicotine, những sản phẩm này đặc biệt gây hại đối với trẻ em và thanh thiếu niên khi não bộ chưa phát triển hoàn thiện. Những hệ lụy như rối loạn học tập, rối loạn dạng lo âu có thể kéo dài suốt đời.
Đưa ra các giải pháp hạn chế tác hại của thuốc lá mới, ông Vũ Trung Hiếu, đại diện Vụ Pháp chế - Bộ Y tế cho biết, Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã quy định cấm toàn diện sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Nghị quyết được thông qua ngày 30/11/2024 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Để triển khai hiệu quả trong thực tế, theo ông Hiếu, cần thể chế hóa các quy định của Nghị quyết này trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Hiện nay, pháp luật vẫn chưa có định nghĩa chính thức về “thuốc lá điện tử” hay “thuốc lá nung nóng”, dẫn đến khó khăn trong việc xác định và xử lý hành vi vi phạm của cơ quan chức năng.
Bên cạnh những bất cập về khung pháp lý, ông Hiếu cho biết pháp luật hiện hành đã có các chế tài xử phạt hành chính và hình sự đối với hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu và vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tuy vậy, cần tiếp tục hoàn thiện quy định nhằm ngăn chặn từ gốc các hoạt động cung cấp và buôn bán trái phép.
Hoàng Long